Czkawka u niemowlaka

Czkawka pojawia się u niemowląt bardzo często, nawet kilka razy w ciągu doby. Nie jest groźną przypadłością, ale naturalną reakcją. Zdarza się już w życiu płodowym. Częstotliwość występowania czkawki maleje zwykle z wiekiem.

Czym jest czkawka

Czkawkę można określić jako reakcję na chwilowe zakłócenia pracy przepony. Na skutek skurczów mięśni przepony oraz mięśni krtani, przy nagłych wdechach, pojawia się mimowolny odgłos. Skurcze mięśni przepony pojawiają się na skutek drażnienia nerwów przepony i jej samej. Wysoka częstotliwość występowania czkawki u niemowląt wynika najprawdopodobniej z niedostatecznego rozwinięcia układu nerwowego, a w związku z tym ze słabo rozwiniętego mięśnia przeponowego.

Powody czkawki u niemowlęcia

Czkawka w niemowlęcia może pojawiać się z kilku przyczyn:

• zachłyśnięciem się/ połknięciem powietrza

Niemowlę połyka powietrze przede wszystkim podczas karmienia, zwłaszcza  gdy je zbyt łapczywie (w rezultacie powietrze jest zasysane wraz z pokarmem). Gdy dziecko jest karmione naturalnie, czkawka występuje zwykle na skutek nieprawidłowego uchwycenia piersi. W przypadku karmienia sztucznego czkawka może mieć związek ze zbyt dużą dziurką w smoczku lub niecałkowitym wypełnieniem smoczka butelki pokarmem podczas jego podawania.
Czkawka może być również wynikiem zbyt mocnego i gwałtownego nabrania powietrza.

• wypełnieniem brzuszka po jedzeniu

Czkawka popokarmowa pojawia się po karmieniu, gdy mały brzuszek jest przepełniony jedzeniem, a układ pokarmowy nie radzi sobie ilością pożywienia.

• ochłodzeniem/ zbyt niską temperaturą

Czkawkę wywołuje zbyt niska temperatura otoczenia oraz lekkie ubranie dziecka. Najczęściej dochodzi do tego podczas kąpieli i przewijania.

• głośnym śmiechem

Dziecko śmiejąc się, łyka powietrze, co powoduje właśnie czkawkę.

Czkawka może również wystąpić bez konkretnej przyczyny.

Sposoby na czkawkę u niemowlęcia

Aby pozbyć się czkawki u niemowlęcia, dobrze jest wiedzieć, co ją wywołało. W wielu przypadkach można nawet zapobiec czkawce:

• Podczas karmienia zadbajmy o właściwe ułożenie niemowlęcia i prawidłowe przystawienie do piersi, a przy karmieniu butelką zwróćmy uwagę, aby smoczek w podawanej butelce był zawsze wypełniony (zapobiegnie to zapowietrzeniu)

• Po posiłku zawsze pilnujmy, żeby dziecku odbiło się. Jeśli mimo tego czkawka pojawi się, warto jest podać kilka łyczków ciepłej wody. Dobrze jest przystawić dziecko na krótko do piersi, co umożliwi, poprzez regularne oddychanie i połykanie, „zresetowanie” przepony.

• Gdy brzuszek jest przepełniony pokarmem, musimy poczekać aż część jedzenia przejdzie do jelit z żołądka, co w efekcie zakończy czkawkę. W tym przypadku pomaga noszenie w pozycji pionowej.

• W sytuacji wychłodzenia ogrzewamy ciało niemowlęcia, okrywając kocem, przytulając, podając pierś lub ciepłą wodę do picia.

Kiedy czkawka powinna niepokoić

Czkawka powinna zaniepokoić, gdy trwa bardzo długo, nawet kilka godzin i żadne metody nie przynoszą poprawy. Tak przebiegająca czkawka musi zostać skonsultowana z lekarzem.

Czkawka nie może utrudniać regularnego karmienia i zakłócać snu. Częste, uporczywe czkawki wskazują czasami na refluks żołądkowo-przełykowy (czkawce towarzyszą wtedy również inne symptomy refluksu). Wtedy konieczne jest podjęcie leczenia.

Częsta, długo utrzymująca się czkawka może być również efektem poważnych chorób, między innymi choroby ośrodkowego układu nerwowego, zaburzeń metabolicznych lub chorób jamy brzusznej.